رازهاي موسيقي
آنچه در اين بحث مرور ميكنيم :
1- تعريف صوت و ماهيت آن
2- معرفي انواع اصوات
3- تعريف موسيقي
4- ماهيت موسيقي
5- انواع موسيقي و ويژگيها و تأثيرات آنها
6- معرفي ملاكهايي براي تشخيص مفيد يا مضر بودن يك موسيقي
7- بررسي موسيقي از ديدگاه قرآن و روايات اهل بيت(ع)
8- پاسخ به سؤالات و شبهات رايج
1- تعريف مقدماتي صوت و ماهيت آن
صوت =
نوعي از انرژي كه بصورت موج حركت ميكند
بنابر اين :
ماهيت «صوت» ، «انرژي» است
2- معرفي انواع اصوات
1- آهنگ هاي طبيعي (موسيقيهاي طبيعي)
2- آهنگ هاي مصنوعي (موسيقي)
3- آواهاي مصنوعي (هشدارها، سرو صداهاي شهري و...)
4- سخن (كلام طبيعي انسان)
5- آواز (كلام آهنگين انسان)
6- اصوات نامحسوس (خارج از محدوده فركانس گوش انسان)
3- تعريف موسيقي
قالبي ساخت يافته از انرژي صوتي كه توسط مصنوعات غيرطبيعي و با مهندسي انسان، ساخته ميشود.
(آهنگ هاي مصنوعي)
موسيقي ممكن است بدون آواز و يا همراه با آواز باشد
4- ماهيت موسيقي
الف) پوستهي ظاهري موسيقي :
صوتي دلنشين براي نوع انسان كه غالباً حداقل يكي از اين سه تأثير را در وي فراهم ميسازد: آرامش، هيجان، تحريك
ب) ماهيت دروني موسيقي :
صورتي قدرتمند از انرژي (با قالب موج) كه بصورتي هدفمند و ساخت يافته، تمام يا بخشي از سلولهاي مغزي (قواي ششگانه ذهني) را هدف قرار ميدهد.
آشنايي مختصر با قواي ششگانه ذهنيه
1- قوه مشتركه (دريافت صور اشياء از محيط)
2- قوه واهمه (تركيب تصادفي صور اشياء)
3- قوه خياليه (معنا دهي تصادفي به تركيبات وهمي)
4- قوه حافظه (ضبط صور اشياء و معاني عقلي)
5- قوه عقليه (مركز پردازش و بررسي نظم منطقي تركيبات ذهني)
6- قوه متصرفه (رابط و واسط ميان قواي ديگر)
ماهيت موسيقي از ديدگاه دانشمند بزرگ مرحوم علامه محمدتقي جعفري :
ارتعاشات منظمي كه بوسيله حنجره يا ابزار موسيقي به وجود ميآيد، شكل واقعي و دروني موسيقي نيست، بلكه اين ارتعاشات، وسيلهي «شنيدن» (و لمس) موسيقي است.
شكل حقيقي موسيقي، عبارت است از هيجنات و انفعالات و فعاليت هاي رواني كه آنها را محتواي اولي موسيقي نيز ميتوان ناميد.
موسيقي از ديدگاه فلسفي و رواني- علامه محمدتقي جعفري- صفحه43 (با كمي تلخيص و روانسازي)
ارتعاشات منظمي كه بوسيله حنجره يا ابزار موسيقي به وجود ميآيد، شكل واقعي و دروني موسيقي نيست، بلكه اين ارتعاشات، وسيلهي «شنيدن» (و لمس) موسيقي است.
شكل حقيقي موسيقي، عبارت است از هيجنات و انفعالات و فعاليت هاي رواني كه آنها را محتواي اولي موسيقي نيز ميتوان ناميد.
موسيقي از ديدگاه فلسفي و رواني- علامه محمدتقي جعفري- صفحه43 (با كمي تلخيص و روانسازي)
ارتعاشات منظمي كه بوسيله حنجره يا ابزار موسيقي به وجود ميآيد، شكل واقعي و دروني موسيقي نيست، بلكه اين ارتعاشات، وسيلهي «شنيدن» (و لمس) موسيقي است.
شكل حقيقي موسيقي، عبارت است از هيجنات و انفعالات و فعاليت هاي رواني كه آنها را محتواي اولي موسيقي نيز ميتوان ناميد.
موسيقي از ديدگاه فلسفي و رواني- علامه محمدتقي جعفري- صفحه43 (با كمي تلخيص و روانسازي)
ملاكهاي
علمي
1- آهنگ موسيقي بسته نباشد
2- تداعي كننده صحنههاي خيالي و مجازي نباشد
3- بر اثر تكرار، در ذهن « ملكه » نشود
ملاكهاي
شرعي
4- آهنگ موسيقي، مطرب نباشد
5- محتواي موسيقي، فاسد نباشد
6- خواننده موسيقي، فاسق نباشد
ويژگي هفتم (شرط مفيد بودن موسيقي) :
7- محتواي موسيقي، حماسي، انقلابي يا معنوي باشد
5- انواع موسيقي و ويژگيها و تأثيرات آنها
الف) موسيقيهاي بسته
موسيقيهايي كه داراي دورههاي موجي متناوب وكوتاه ميباشد.
تأثير رواني اين نوع موسيقيها، غالباً « هيجان» است.
ب) موسيقيهاي باز
موسيقيهايي كه داراي دورههاي موجي متناوب نبوده و يا دوره تناوب، بسيار طولاني و نامحسوس ميباشد.
تأثير رواني اين نوع موسيقيها، غالباً « آرامش» است.
ج) موسيقيهاي نيمه بسته (يا نيمه باز )
موسيقيهايي كه تركيبي از قالب باز و بسته ميباشد.
تأثير رواني اين نوع موسيقيها، غالباً تركيبي از « آرامش» و « هيجان » است.
و اما خلاصه كلام :
ترديد نيست كه موسيقي يك هنر است.
اين هنر، آنگاه كه «حد و مرزها» را رعايت كرده و با هدفي «سازنده» مورد استفادهي «ابزاري» قرار گيرد، مورد تأييد است.
ولي آنگاه كه از «حد و مرزها» تجاوز كرده و با هدف صرفاً «لذت جويي و ارضاي تمايلات نفساني» مورد استفاده قرار گيرد، به سمي مهلك براي سلامتي رواني بشر، بدل ميگردد.
و از آن مهلكتر، آنگاه كه «موسيقي» به جاي «ابزار»، به عنوان «تغذيهي روحي» به «عادتي روزانه» تبديل گردد!!
7- بررسي موسيقي از ديدگاه قرآن و روايات اهل بيت(ع)
ديدگاه قرآن كريم را درباره موسيقي و غنا، در ذيل آيات زير جستجو كنيد:
• آيه 6 لقمان
• آيه 30 حج
• آيه 72 فرقان
• آيه 17و38و 36 اسراء
• آيه 70 انعام
• آيه 51 اعراف