به نظر محققان غير مسلمان چين درباره ي شيعيان چین

آقاي اميدوارنيا راجع به نظر محققان غير مسلمان چين درباره ي شيعيان آن كشور مطالبي آورده است كه اين مطالب محققان غير مسلمان خالي از اشكال نيست. محققان غير مسلمان چين اعم از ماركسيست ها و غير ماركسيست ها تا دو دهه ي پيش بنا به دلايل ذيل، به شيعيان و ويژگي هاي تفكر شيعي در آن كشور توجهي نداشته اند:

1-    قلت ظاهري پيروان تشيع در چين و منحصر تصور كردن آن ها به تاجيك هاي

سركوهي(در شهر تاشقورقان)درارتفاعات پاميروبعضي ازساكنان ختن ويارغند (ياركند، يارقند) و اطراف آن.

2-    دورافتادگي سرزمين هاي شيعه نشين و عدم دسترسي كافي محققان به آن ها

3-    وقوع حركت هاي اسلامي عمده در شمال غربي چين در نقاطي دور از محل اسكان

شيعيان اسماعيليه و دوازده امامي و نتيجتاٌ عدم توجه پژوهشگران به ويژگي هاي انقلابي تشيع

اگرچه حركت هاي اسلامي ياد شده نيز تا حدود زيادي تحت تأثير نقشبنديه چهريه بوده كه خود از پيروان تشيع در چين به شمار مي روند.

 مجموع اين عوامل باعث گرديده است كه محققان غير اسلامي چين اطلاعات لازم درباره ي اعتقادات شيعيان را در اختيار نداشته و در قضاوت راجع به آن دچار لغزش باشند.

لغزش های قضاوتی محققان غير مسلمان چين راجع به شیعیان چین

شواهدي از اين امر به شرح زير است:

1-    شيعيان چين در كوه هاي پامير و در دشت هاي ختن و و يارغند (ياركند، يارقند) هر شب جمعه بر

مزارهاي مقدس حضور مي يابند، دعا و نماز مي خوانند و بر سر گورها، شمع مي افزوند.

 پژوهشگران چيني بر اساس مطالعاتي كه بيشتر، از دانشمندان جامعه شناس و شرق شناسان شوروي سابق سرچشمه مي گيرد، اظهارنظر مي كنند كه چون بيشتر مردم سرزمين هاي غربي چين از جمله تاجيك ها، به اقوام «سكائي» و «كاسپين» داشته و آتش نزد آن ها «مقدس» بوده است، اكنون نيز اين آتش را بر آرامگاه مردگان خود زنده نگاه مي دارند.

و حال آن كه فلسفه شمع روشن كردن ما چيز ديگري است و آن روشن كردن محل است و كمكو استمداد گرفتن از آتش نیست.

2-    بر سنگ هاي گور بسياري از شيعيان در ايالت خود مختار نشين جيانگ اويغور نقش سم اسب ديده

مي شود. محققان چيني معتقدند كه تعلق به قوميت سكائي و اقوام صحراگرد، وابستگي به اقتصاد شباني و درگيري بر سر مرتع؛ و مناطق حاصلخيز مناسب براي دامداري، موجب احترام به نماد اسب به عنوان عامل مهمي در آن شيوه زندگي بوده كه آثار آن هنوز به صورت مقدس دانستن نقش سم اسب ترد تاجيك هاي شيعه باقي مانده است.

زمان سكاها دورتر از آن است كه ما به فرهنگ كنوني ربط دهيم جاي تأمل است.

3-    در تزئينات بناهاي اسلامي شيعي در چين، طبق سنن اسلامي و برخلاف هنر مرسوم بودائي از نقش انسان

استفاده نمي گردد؛ اما طرح انواع گل ها و گياهان و موجودات غير ذي روح مخصوصاٌ خورشيد ديده مي شود. خورشيد در زبان فارسي ختني «آفتاب»، اما در زبان سكائي ختني «اورمزد» ناميده مي شود.

پژوهشگران چيني حضور نقش خورشيد در تزئينات قبور و بناهاي اسلامي در آنجا را به تأثير فرهنگ زرتشتي مربوط مي سازند.[1]

جا دارد عرض شود كه اين استدلال درست نيست و علت استفاده كردن از خورشيد و طبيعت بخاطر ممنوع بودن تزيين مساجد به صورتگري ذي روح است در اسلام و اين تصاوير هيچ ربطي به استدلال اينها ندارد.